Avrupa IŞİD’e karşı önlem alıyor

Avrupa ülkelerinin aldığı önlemler, büyük ölçüde kendi topraklarında IŞİD kaynaklı olası bir terör saldırısının yaÅŸanmasını önlemeyi ve örgütün “savaÅŸçı” toplamasının önüne geçmeyi amaçlıyor.

IŞİD’le mücadele konusuna özel önem veren ve bu konuda ilk adımları atan ülkeler arasında yer alan Ä°ngiltere’den yaklaşık 500 kiÅŸinin örgütü katılmak için Suriye'ye ve Irak'a gittiÄŸi tahmin edilirken Ä°ngiliz hükümeti, bu tür seyahatleri önlemek için yasal yollara baÅŸvurmaya baÅŸladı.  

Ä°ngiltere BaÅŸbakanı David Cameron, kısa süre önce yaptığı açıklamada, yurt dışına seyahat eden bir kiÅŸiden ÅŸüphelenilmesi halinde o kiÅŸinin pasaportuna el koyulabilmesi için polise geçici yetki verilmesini istediklerini ve bu yetkiliyle ilgili yasal düzenlemeye gidileceÄŸini söylemiÅŸti. Cameron, Ä°ngiltere'ye dönmek isteyen terör ÅŸüphelilerinin engellenmesi konusunun da partiler arasında görüÅŸüleceÄŸini kaydetmiÅŸti.

Ä°ngiltere'de içiÅŸleri bakanı, mevcut yasal düzenlemeler kapsamında, pasaport verilmesini reddetme ve ulusal güvenliÄŸi tehdit eden bir durum ya da sahte pasaport kullanımı durumunda da belgeyi iptal etme yetkisine sahip.

Yeni önlemler kapsamında sınırdaki polise daha fazla yasal yetki verilerek, hızlı karar alınması saÄŸlanacak. Bu çerçevede polis, ÅŸüpheli gördüÄŸü kiÅŸilerin pasaportlarına 30 gün süreyle el koyma yetkisiyle donatılacak, aynı zamanda kiÅŸileri sorgulayabilecek.

Hükümetin terör tehdidi konularında "sert, zeki, sabırlı ve kapsayıcı bir yaklaşım izlediÄŸini" belirten Cameron, terörle mücadele çalışmaları kapsamında havayollarından yolcu listelerini kendilerine teslim etmelerinin isteneceÄŸini, iÅŸbirliÄŸine gitmeyen havayollarının uçaklarının Ä°ngiltere'ye inemeyeceÄŸini açıklamıştı. Yeni önlemler listesinde mevcut terör tehdidini önleme ve soruÅŸturma tedbirlerinin geniÅŸletilmesi de yer alıyor. 

Ä°ngiltere, IŞİD baÄŸlantılı son geliÅŸmeler ışığında uluslararası terör tehdidi seviyesini geçen ay bir basamak artırarak “çok ciddi” düzeyine yükseltilmiÅŸti. En üst tehdidin bir altındaki “çok ciddi” seviyesi, “büyük olasılıkla” saldırı düzenleneceÄŸi anlamına geliyor.

IŞİD'e yönelik ABD liderliÄŸindeki hava operasyonuna baÅŸlamasının ve örgütün yaptığı tehditkar açıklamaların ardından özellikle Londra'daki metro istasyonlarında çok sayıda polisin görevlendirilmesi dikkati çekiyor.

FRANSA’DAN YENÄ° YASA

ABD’nin yanı sıra IŞİD’e yönelik hava operasyonlarında aktif rol üstlenmeye baÅŸlayan Fransa, yeni terörle mücadele yasası çıkarttı. Hükümetin hazırladığı, Fransız gençlerin Suriye ve Irak gibi yerlere savaÅŸmaya gitmesini engellemeyi amaçlayan yeni yasaya göre, savaÅŸ bölgelerine gitmek isteyenlerin yurt dışına çıkışlarına geçici yasak getirilebilecek. Bu yasak, gerekli görülmesi halinde 6 aya kadar uzatılabilecek. 

Gelen ihbarlar sonucu yaklaşık 70 kiÅŸinin yurt dışına savaÅŸmak için gitmesinin engellendiÄŸini açıklayan Ä°çiÅŸleri Bakanı Bernard Cazeneuve, Fransa’da bütün illerin valilerine gönderdiÄŸi talimatta terör tehdidi konusunda en üst düzeyde tedbir alınmasını talep etti.

DışiÅŸleri Bakanlığı da Kuzey Afrika, OrtadoÄŸu ve Sahra bölgesindeki yaklaşık 30 ülkede yaÅŸayan vatandaÅŸlarının ve bu bölgelere gideceklerin çok dikkatli olmasını istedi. DışiÅŸleri Bakanı Laurent Fabius'un talimatı ile yayınlanan genelgede, söz konusu ülkelerde yaÅŸayan vatandaÅŸların derhal Fransa temsilcilikleriyle temasa geçmesi istendi.  

ALMANYA YENÄ° ÖNLEMLERÄ° TARTIÅžIYOR

Hava operasyonlarına aktif destek vermeyen Almanya’da da IŞİD’e karşı çeÅŸitli önlemlerin alınması tartışılıyor.

Almanya Ä°çiÅŸleri Bakanı Thomas de Maiziere bu ay içinde aldığı kararla IŞİD’in ülkedeki tüm faaliyetlerini ve bu örgütün simgelerinin kullanılmasını yasaklarken, Almanya’da söz konusu terör örgütüne katılımları engellemek ve ülkede muhtemel saldırının önüne geçmek amacıyla çeÅŸitli seçenekler deÄŸerlendiriliyor.

IŞİD için propaganda yapmak, her türlü destekleyici faaliyette bulunmak, örgüt için para ve malzeme, özellikle de savaÅŸ için adam toplamak da yasaklanarak suç kapsamına alındı. 

Maiziere, "IŞİD, Almanya'nın kamu güvenliÄŸi için de bir tehdittir" ifadesini kullanırken bazı siyasetçiler bu örgüte katılanlara yönelik caydırıcı önlemlerin alınmasını talep ediyor. Bu konuda federal hükümetin ve eyalet hükümetlerinin önemler paketi hazırlığı içinde olduÄŸu belirtiliyor. 

Hristiyan Birlik partilerinin (CDU/CSU) Federal Meclis Grubu BaÅŸkan Yardımcısı Thomas Strobl, yasaların ağırlaÅŸtırılmasını isteyerek, "IŞİD’e karşı sertlikle hareket edilmesi ve yasal olarak mümkün olanın sınırına gidilmesi lazım" dedi. Strobl’ın yanı sıra bazı siyasetçiler de Alman pasaportuna sahip olan IŞİD üyesi destekçilerinin vatandaÅŸlığının iptal edilmesini talep ediyor.

Bu talebe destek veren Federal Meclis Ä°çiÅŸleri Komisyonu BaÅŸkanı Wolfgang Bosbach, söz konusu terör örgütü üyelerinin Alman vatandaÅŸlığının iptal edilmesinin caydırıcı etkisi olacağını savundu. Bosbach, Alman vatandaşı olmayan ve dini amaçları gerçekleÅŸtirmek için ÅŸiddet kullananların sınır dışı edilmesinin kolaylaÅŸtırılmasını da istedi.

Ülkenin iç istihbarat servisi Anayasayı Koruma TeÅŸkilatı’nın (BfV) verilerine göre, Almanya’dan 420 kiÅŸi 2012’den sonra savaÅŸmak üzere Suriye ve Irak’a gitti. Bunların 130’nun Almanya’ya döndüÄŸü biliniyor.

Suriye’de eÄŸitim alarak geri dönenlerin ÅŸiddet eylemi yapmalarından korkan Alman güvenlik makamları, bu kiÅŸilerin önemli bir bölümünü 24 saat izlemeye aldı.

DANÄ°MARKA'DA YASA HAZIRLIÄžI

Danimarka iç istihbarat teÅŸkilatına göre 100'den fazla kiÅŸinin IŞİD'e katıldığı ülkede, OrtadoÄŸu'daki radikal örgütlere katılımı engellemek için çeÅŸitli çalışmalar yürütülüyor.

IŞİD'e katılanların nerede olduÄŸunu belirlemeye çalışan hükümet ve güvenlik teÅŸkilatı, özellikle cami dernekleri ve sivil toplum kuruluÅŸları ile irtibata geçerek önlem almaya çalışıyor.

Ä°ngiltere'deki pasaport iptali uygulamasının ardından harekete geçen Danimarka hükümeti, savaÅŸa katılmak için yurt dışına gidenlerin oturma izinlerini iptal etmeyi gündemine alırken Adalet Bakanı Karen Haekkerup, bu kiÅŸilerden Danimarka vatandaşı olanların vatandaÅŸlıklarını da kaybedeceÄŸini belirterek, baÅŸka ülkelerde savaÅŸmak için Danimarka'yı terk edenlerin bu ülkeye bir daha dönemeyeceÄŸini söyledi.

Yasa tasarısı konusunda görüÅŸlerini açıklayan Venstre Partisi diÄŸer saÄŸ partilerden aldığı destekle daha ileri giderek Suriye'ye gidiÅŸlerin yasaklanmasını, bu ülkeye hükümetin izni dışında gidenlerin 6 yıl hapisle cezalandırılmasını öngören bir teklifte bulundu.  

Hükümet, OrtadoÄŸu'daki radikal örgütlere katılımın engellenmesi için hazırlayacağı eylem planı çerçevesinde gençleri internet üzerinden organize etmeye çalışanlarla mücadeleyi de planlıyor.

AVSTURYA SIKI ÖNLEMLER ALMAYI ÖNGÖRÜYOR 

Avusturya’da IŞİD tedbirleri kapsamında henüz yasal bir deÄŸiÅŸiklik yapılmasa da Ä°çiÅŸleri Bakanı Johanna Mikl-Leitner ile DışiÅŸleri ve Entegrasyon Bakanı Sebastian Kurz tarafından yapılan açıklamalar ışığında alınması planlanan tedbirlerin başında IŞİD ve 18 radikal örgütün sembollerinin yasaklanması, bu örgütlerle baÄŸlantısı olan ve çifte vatandaÅŸlığı bulunanların vatandaÅŸlığının iptal edilmesi yer alıyor.

Yasak sembolleri kullananlara 4 bin avro para cezası veya 1 ay hapis cezası verilmesi öngörülürken sosyal medyada IŞİD propagandasının yayınlanmasının yasaklanması da hedefleniyor.

Avusturya hükümeti, Müslüman topluma yönelik olarak bir bilgilendirme kampanyası baÅŸlatarak IŞİD’in Ä°slam’a ait olmadığı vurgusunu iÅŸlemeyi planlıyor. Ülke genelinde sayıları 300’ü aÅŸan Müslüman din dersi öÄŸretmeninden de öÄŸrencilerin aşırılık eÄŸilimlerini bildirmeleri istenecek. 

BALKAN ÜLKELERÄ° DE ADIM ATIYOR 

Bazı Balkan ülkeleri de vatandaÅŸlarının çatışma bölgelerine gitmelerini önlemek amacıyla yasal deÄŸiÅŸiklik yapma yoluna gitti.

Balkan ülkeleri arasında bu konudaki en ciddi önlemlerin alındığı Kosova’da, ceza kanununa göre terörist gruplara katılmak, dini ve etnik çatışmalara teÅŸvik etmek suç sayılıyor. Kosova Meclisi'nin yakın zamanda "yurt dışına savaÅŸmak üzere gidenleri cezalandıracak" yeni bir kanunu kabul etmesi bekleniyor.

Kosova’da geçen ay yapılan polis operasyonlarında Irak ve Suriye'de IŞİD ve El Nusra saflarında savaÅŸtıkları gerekçesiyle 42 kiÅŸi gözaltına alınmış, ÅŸüphelilerin gözaltı süreleri, çıkarıldıkları mahkeme tarafından bir ay uzatılmıştı.

Bosna Hersek Ceza Kanunu'nda daha önce yapılan deÄŸiÅŸiklikle, "yabancı paramiliter gruplara katılmak ve bu tür grup kurmak" suç sayıldı. Yapılan deÄŸiÅŸiklikle, bu grupları eÄŸitmek ve bu gruplara silah saÄŸlamak da suç kapsamına alındı. Söz konusu suçları iÅŸleyenler hakkında 1 ila 10 yıl hapis cezası verilmesi öngörülüyor. 

Makedonya'da özellikle Arnavut kökenli gençler, Kosova ve Arnavutluk'taki “liderleri” aracılığıyla ailelerinden habersiz olarak Suriye ve Irak'a gidiyor. Makedonya’daki yeni yasal düzenleme, “yabancı devletler aleyhine asker toplama” suçunu iÅŸleyenlere 5 yıl hapis cezası verilmesini öngörüyor.